Coldrif Syrup बंदी प्रकरण: भारतात मुलांच्या मृत्यूमुळे निर्माण झाली खळबळ
Coldrif Syrup Banned News in Marathi|Coldrif Cough Syrup Ban|Coldrif Syrup Death Case|Coldrif Syrup Madhya Pradesh|Diethylene Glycol in Coldrif
Syrup|Sresan Pharma News|Cough Syrup Ban 2025 India|खोकल्याची सिरप बंदी भारतात, कोल्ड्रिफ सिरप बातमी मराठी
अलीकडे
भारतभरात एक गंभीर औषध प्रकरण चर्चेत आलं आहे — Coldrif
Cough Syrup नावाच्या खोकल्याच्या सिरपमुळे अनेक मुलांचे मृत्यू
झाल्याचा आरोप होत आहे.
मध्य प्रदेश, राजस्थान आणि इतर काही
राज्यांमध्ये झालेल्या या घटनांमुळे संपूर्ण देशात भीतीचे वातावरण निर्माण झाले
आहे.
या सिरपमध्ये Diethylene
Glycol (DEG) नावाचं अत्यंत विषारी रसायन आढळल्याने सरकारने चौकशी
सुरु केली असून काही राज्यांनी सिरपच्या विक्रीवर बंदी घातली आहे.
या संपूर्ण प्रकरणाची सविस्तरपणे माहिती पुढीलप्रमाणे.
🧪 Coldrif Syrup म्हणजे काय?
- Coldrif Cough Syrup हे लहान मुलांपासून ते प्रौढांपर्यंत खोकला, सर्दी, श्वसन समस्या यावर दिलं जाणारं औषध आहे.हे औषध भारतातील Sresan Pharma नावाच्या कंपनीकडून तयार करण्यात येतं. तथापि, मे 2025 मध्ये तयार झालेल्या सिरपच्या SR-13 बॅच (Expiry – April 2027) मध्ये घातक रासायनिक प्रदूषण आढळले आहे.
- हे औषध भारतातील Sresan Pharma नावाच्या कंपनीकडून तयार करण्यात येतं.
- तथापि, मे 2025 मध्ये तयार झालेल्या सिरपच्या SR-13 बॅच (Expiry – April 2027) मध्ये घातक रासायनिक प्रदूषण आढळले आहे.
⚠️ घटनेचा उगम: चिमुकल्यांचा मृत्यू.
- पहिली घटना मध्य प्रदेशातील शिवपुरी आणि ग्वाल्हेर जिल्ह्यात घडली.
- त्यानंतर राजस्थानातील कोटा जिल्ह्यात काही मुलांचे मृत्यू नोंदवले गेले.
🧪 Coldrif Syrup म्हणजे काय?
- Coldrif Cough Syrup हे लहान मुलांपासून ते प्रौढांपर्यंत खोकला, सर्दी, श्वसन समस्या यावर दिलं जाणारं औषध आहे.हे औषध भारतातील Sresan Pharma नावाच्या कंपनीकडून तयार करण्यात येतं. तथापि, मे 2025 मध्ये तयार झालेल्या सिरपच्या SR-13 बॅच (Expiry – April 2027) मध्ये घातक रासायनिक प्रदूषण आढळले आहे.
- हे औषध भारतातील Sresan Pharma नावाच्या कंपनीकडून तयार करण्यात येतं.
- तथापि, मे 2025 मध्ये तयार झालेल्या सिरपच्या SR-13 बॅच (Expiry – April 2027) मध्ये घातक रासायनिक प्रदूषण आढळले आहे.
⚠️ घटनेचा उगम: चिमुकल्यांचा मृत्यू.
- पहिली घटना मध्य प्रदेशातील शिवपुरी आणि ग्वाल्हेर जिल्ह्यात घडली.
- त्यानंतर राजस्थानातील कोटा जिल्ह्यात काही मुलांचे मृत्यू नोंदवले गेले.
📈 मृत्यूंची संख्या
अधिकृत आकडेवारीनुसार, आतापर्यंत 9 ते 10 मुलांचा मृत्यू झाल्याची नोंद आहे.
सर्व मुलांनी सर्दी-खोकल्यासाठी डॉक्टरांनी दिलेला Coldrif Syrup घेतला होता.
🧫 Diethylene Glycol (DEG) म्हणजे काय आणि तो इतका धोकादायक का?
Diethylene Glycol (DEG) हे एक industrial chemical solvent आहे.
हा पदार्थ औद्योगिक क्षेत्रात — प्लास्टिक, ब्रेक फ्लूइड, पेंट, आणि इतर रसायनांमध्ये वापरला जातो.
तो मानवासाठी विषारी आहे आणि अगदी अल्प प्रमाणात घेतल्यास देखील शरीराच्या अंतर्गत अवयवांना गंभीर इजा पोहोचवतो.
🔬 शरीरावर होणारे परिणाम:
मूत्रपिंडाचे (Kidney) कार्य बंद पडते.
उलट्या, मळमळ, डोकेदुखी.
लघवी कमी होणे किंवा थांबणे.
झोप येणे, बेशुद्धावस्था.
गंभीर प्रकरणात — मृत्यू.
⚖️ WHO आणि औषध मानक
जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) DEG चा औषधांमध्ये वापर पूर्णतः बंदी घातलेला आहे.
औषध निर्मितीत केवळ Glycerine किंवा Propylene Glycol चा वापर करणे आवश्यक असते.
परंतु काही वेळा अपघाती किंवा आर्थिक कारणांमुळे कंपन्या चुकीचा रसायन वापरतात — ज्यामुळे अशी प्रकरणे घडतात.
🧾 भोपाळ लॅबचा अहवाल — धक्कादायक निष्कर्ष
भोपाळच्या सरकारी औषध तपासणी प्रयोगशाळेत (Government Analyst Lab, Bhopal) Coldrif Syrup चा नमुना तपासला गेला.
अहवालात नमूद करण्यात आलं की सिरपमध्ये 46.28% Diethylene Glycol आढळलं —
जे मानवी सेवनासाठी पूर्णतः असुरक्षित आणि विषारी आहे.
याच कारणामुळे मध्य प्रदेश सरकारने तत्काळ विक्री, वितरण आणि साठा बंदीचे आदेश दिले.
👮♂️ जबाबदारांवर झालेली कारवाई
🏛️ राज्यनिहाय कारवाई व बंदी
📰 राष्ट्रीय पातळीवरील तपास आणि आदेश
आरोग्य मंत्रालयाने (Health Ministry) सर्व राज्यांना संबंधित बॅचच्या नमुन्यांची तपासणी करण्याचे आदेश दिले आहेत.
DGHS (Director General of Health Services) यांनी advisory जारी केली —
👉 "दोन वर्षांखालील मुलांना खोकला किंवा सर्दीसाठी कोणतीही सिरप देऊ नये."NHRC (National Human Rights Commission) ने मध्य प्रदेश, राजस्थान, उत्तर प्रदेश आणि Drugs Controller General of India (DCGI) यांना नोटिसा पाठवल्या आहेत.
FDA व ड्रग कंट्रोलर अधिकारी सर्व राज्यांत औषध विक्री केंद्रांची तपासणी करत आहेत.
📊 Coldrif Syrup Batch माहिती
🧠 जनतेसाठी महत्त्वाच्या सूचना (Health Advisory)
आपल्या घरी Coldrif Syrup असल्यास ताबडतोब वापर थांबवा.
सिरपचा बॅच क्रमांक तपासा (SR-13 असल्यास नक्कीच टाकून द्या).
मुलांना सर्दी-खोकला झाल्यास फक्त डॉक्टरांच्या सल्ल्याने औषध द्या.
लक्षणे दिसल्यास — उलटी, थकवा, लघवी कमी होणे, सुस्ती — त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
सोशल मीडियावर चुकीची माहिती न पसरवता फक्त अधिकृत सरकारी स्रोतांवर विश्वास ठेवा.
💬 डॉक्टर आणि फार्मासिस्ट यांच्यासाठी सूचना
दोन वर्षांखालील मुलांसाठी Cough Syrup prescribe करू नये.
औषध खरेदी करताना GMP प्रमाणपत्र असलेली कंपनी निवडावी.
प्रत्येक बॅचची नोंद आणि पुरावा साठवून ठेवावा.
औषध वितरणापूर्वी लेबल, बॅच, एक्सपायरी तपासावी.
🔍 Coldrif Syrup प्रकरणातून शिकण्यासारखे
औषध क्षेत्रात गुणवत्ता नियंत्रण (Quality Control) कडक असणे गरजेचे आहे.
प्रत्येक औषध निर्मात्याने GMP आणि WHO मानके पाळणे बंधनकारक आहे.
सरकारने लहान मुलांसाठी विकल्या जाणाऱ्या सिरप्सवर नियमित batch-wise testing करावी.
ग्राहकांनी औषध वापरण्यापूर्वी त्याची कंपनी, लेबल आणि बॅच तपासावी.
🗣️ सरकारी पातळीवरील पुढील पावले
केंद्र सरकारकडून Coldrif आणि तत्सम सर्व सिरपची तपासणी सुरू आहे.
औषध नियंत्रण विभागाला प्रत्येक राज्यातील रिपोर्ट सादर करण्याचे आदेश.
जर DEG प्रमाण इतर बॅचमध्येही आढळले तर राष्ट्रीय बंदी (Nationwide Ban) लागू होण्याची शक्यता आहे.
WHO ने या प्रकरणाची दखल घेत जागतिक आरोग्य सुरक्षा समितीला माहिती दिली आहे.
🏁 निष्कर्ष
Coldrif Syrup प्रकरणाने भारतातील औषध नियंत्रण प्रणालीवर मोठा प्रश्नचिन्ह निर्माण केला आहे.
एका चुकीच्या घटकामुळे निरपराध मुलांचे जीव गेले — ही घटना संपूर्ण समाजासाठी इशारा आहे की
औषध म्हणजे औषध, पण ते सुरक्षित असल्याची खात्री असणं अत्यावश्यक आहे.
सरकार, डॉक्टर, औषध कंपन्या आणि पालक — सर्वांनी एकत्रितपणे जागरूक राहिलं तरच
अशा दुर्दैवी घटना पुन्हा होणार नाहीत.